Checklists zijn een populair middel om cybersecurityrisico’s te beheersen. Maar hoe effectief zijn ze echt? Te vaak wekken ze een gevoel van veiligheid, terwijl serieuze kwetsbaarheden verborgen blijven.
Hier lees je wanneer checklists écht werken en hoe je hun meest voorkomende valkuilen vermijdt.
1. Begin altijd met de 10 NIS2-maatregelen
Een goede cybersecurity-checklist is gebaseerd op de 10 verplichte NIS2-beveiligingsmaatregelen. Deze bestrijken alles van risicobeheer en incidentrespons tot versleuteling en beveiliging van derde partijen.
Checklists die niet expliciet zijn afgestemd op deze maatregelen, missen vaak essentiële onderwerpen — met beveiligingslekken tot gevolg.
2. Zorg dat de checklist leidt tot actie
Een checklist is alleen nuttig als elk gesignaleerd probleem ook daadwerkelijk opgevolgd wordt. Dat betekent:
- Documenteer alle geïdentificeerde problemen
- Verantwoordelijkheid toewijzen aan specifieke teamleden
- Duidelijke deadlines stellen voor oplossing
Zonder dit blijven problemen onbeheerd, zelfs als ze als “afgerond” worden gemarkeerd.
3. Controleer of problemen écht zijn opgelost
Actie ondernemen is niet hetzelfde als het probleem oplossen. Daarom moet elke checklist altijd een stap bevatten om de effectiviteit te toetsen van de genomen beveiligingsmaatregel. Zonder die stap kunnen problemen onopgemerkt onder de oppervlakte blijven bestaan.
4. Zorg voor volledigheid en kwaliteit van controles
De betrouwbaarheid van checklistgebaseerde beoordelingen hangt volledig af van hoe grondig ze worden uitgevoerd. Voer extra waarborgen in, zoals:
- Regelmatige audits
- Steekproeven
- Beoordelingen door collega’s
Dit zorgt ervoor dat alle punten daadwerkelijk worden aangepakt, en niet alleen worden afgevinkt.
5. Herhaal regelmatig en consistent
Cyberdreigingen blijven zich ontwikkelen. Je checklists moeten dat weerspiegelen met duidelijke richtlijnen over frequentie, en een manier om bij te houden of die controles daadwerkelijk worden uitgevoerd.
Infrequente of verouderde controles = nieuwe kwetsbaarheden.
Waarom checklists in de praktijk vaak falen
Ondanks hun potentieel gebruiken veel organisaties checklists oppervlakkig. Veelvoorkomende problemen zijn onder andere:
- Controles overslaan of te snel uitvoeren
- Geen opvolging geven aan geïdentificeerde problemen
- Geen centrale controle of toezicht
- Geen manier om voortgang of status over tijd bij te houden
Het resultaat? Een vals gevoel van controle en onbeheerd risico.
De oplossing: een gecentraliseerd en afdwingbaar controlesysteem
De sleutel tot effectieve checklists is geautomatiseerde opvolging. Een slim controlesysteem zal:
✔ Bevindingen loggen en automatisch taken toewijzen
✔ Opvolging doen van onopgeloste kwesties
✔ Herhaalde controles activeren op vaste intervallen
✔ Gecentraliseerd inzicht geven in je volledige beveiligingsstatus
Zo transformeren checklists van passieve administratie naar actieve bescherming, en worden ze een waardevol instrument voor zowel cybersecurity als AVG/NIS2-compliance.
📍 Op zoek naar een manier om je cybersecuritymaatregelen te centraliseren, afdwingen en automatiseren?
RealCob maakt van checklists actieve naleving, afdeling voor afdeling.